Syndrom widzenia komputerowego to zespół problemów, które dotyczą lub prawdopodobnie będą dotyczyć większości osób długotrwale korzystających z urządzeń cyfrowych. Na ten moment szacuje się, że z CVS średnio boryka się blisko 70% tych, którzy spędzają dużo czasu przed ekranami. Nasila się ono po 40. roku życia. Czy da się uniknąć problemów z syndromem widzenia komputerowego? Jak mu zapobiegać? Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej na ten temat.

Syndrom widzenia komputerowego - co to takiego?

Problemy z występowaniem syndromu widzenia komputerowego zostały zapoczątkowane przez gwałtowny postęp cyfryzacji. Po raz pierwszy CVS ( ang. Computer Vision Syndrome) został opisany dopiero 20 lat temu - w 1994 roku. The American Academy of Ophthalmology zdefiniowało go jako szeroki zespół różnego rodzaju problemów dotyczących oczu i widzenia, powiązanych z pracą do bliży, które odczuwa się w trakcie korzystania z komputera lub wykonywania innych, podobnych czynności, takich jak używanie telefonu czy laptopa. CVS to schorzenie, które jest dopiero w trakcie badań - a jego długotrwałe skutki nie są jeszcze do końca znane. 

Przyczyny syndromu widzenia komputerowego

Należy wiedzieć, że syndrom widzenia komputerowego nie występuje tylko ze względu na zbyt długotrwałe wpatrywanie się w ekran. Wśród przyczyn CVS wymienia się:

1. Nieprawidłową higienę pracy przed komputerem.

Niewłaściwa higiena pracy przed komputerem to między innymi brak regularnych przerw i nieprawidłowe nawyki związane z użytkowaniem urządzeń cyfrowych. Długotrwałe, nieprzerwane korzystanie z komputera bez chwili odpoczynku dla oczu prowadzi do ich nadmiernego zmęczenia i sprzyja CVS.

Dowiedz się więcej o tym, jak chronić oczy w trakcie pracy przed komputerem.

2. Niewłaściwe oświetlenie pomieszczenia, albo co gorsza - jego brak.

Gdy w pomieszczeniu jest zbyt ciemno, oczy są narażone na duży wysiłek, zwłaszcza jeśli jasność ekranu jest wysoka. Duży kontrast między jasnym ekranem a ciemnym otoczeniem powoduje szybkie męczenie się wzroku i dodatkowe obciążenie dla oczu.

3. Nieodpowiednią pozycję w pracy.

Inny czynnik, który sprzyja syndromowi widzenia komputerowego to niewłaściwa pozycja, w której oczy znajdują się blisko ekranu a kręgosłup, szyja i plecy są obciążone.

Kolejną możliwą przyczyną CVS jest posiadanie wady wzroku. Osoby korygujące wadę refrakcji są bardziej narażone na syndrom widzenia komputerowego, ponieważ ich oczy mogą częściej wysychać - a to właśnie jest jednym z symptomów tego problemu. 

Objawy syndromu widzenia komputerowego

Poza uczuciem suchości gałek ocznych, do objawów syndromu widzenia komputerowego należy:

• ból głowy, pleców, karku i szyi,
• ból oczu,
• podrażnienia oczu: zaczerwienienie, swędzenie, pieczenie, szczypanie,
• problemy z wyraźnym widzeniem, obniżenie ostrości wzroku,
• postępujące zmiany refrakcji oka, zmniejszenie lub utrata zdolności oka do akomodacji,
• zespół suchego oka,
• światłowstręt,
• zaburzenia postrzegania kolorów.
  

Jak zapobiegać CVS?

W 1999 roku w Klinice Okulistyki Akademii Medycznej we Wrocławiu przeprowadzono badania dotyczące syndromu widzenia komputerowego. Obserwacje wykazały, że pośród 5000 badanych osób w każdej grupie, aż 96 osób na 100 dotknęły objawy CVS. Właśnie z tego powodu wysoce prawdopodobne jest, że objawy te już u Ciebie wystąpiły lub wystąpią w przyszłości. Możesz jednak wykonać kilka profilaktycznych działań, które mogą pomóc Tobie w zapobieganiu CVS. Do tych zaleceń należy:

• Robienie częstych przerw, zapewnienie właściwego oświetlenia oraz zachowanie odpowiedniej postawy podczas korzystania z ekranów.
  
  
• Włączanie trybu ochrony wzroku na urządzeniach, tak często, jak to możliwe. Tę opcję zazwyczaj można znaleźć w menu: ustawienia → wyświetlacz.
  
  
• Unikanie klimatyzowanych pomieszczeń, ponieważ długotrwałe przebywanie w miejscach z zamkniętym obiegiem powietrza sprzyja wysuszaniu się oczu.
  
  
• Regularne nawilżanie oczu. Można do tego użyć kropli nawilżających - sztucznych łez. Nawilżanie odbywa się również naturalnie: poprzez mruganie, o którym też należy pamiętać. Według badań przeprowadzonych przez Uniwersytet w Iowa, w trakcie korzystania z komputera mrugamy średnio 66% rzadziej niż normalnie.
  
  
• Zaopatrzenie się w okulary do komputera. Możesz bez problemu kupić je w naszym sklepie. Wszystkie modele, zarówno te z korekcją, jak i zerówki, wyposażone są w soczewki z filtrem światła niebieskiego Blue Cut, blokujące aż do 40% szkodliwego światła niebieskiego. Okulary Gepetto posiadają również filtry UV, które chronią oczy przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. O tym, dlaczego warto chronić oczy przed słońcem dowiesz się z innego naszego artykułu. 

Odpowiadając na pytanie - jak zapobiegać CVS? - nie można zapomnieć o regularnych kontrolach u okulisty. Wizyta u tego specjalisty przynajmniej raz do roku pomoże w podejmowaniu profilaktycznych działań dotyczących CVS dostosowanych do specyfiki Twojego stylu życia. Regularne badania wzroku pomagają w zapobieganiu chorobom oczu, umożliwiając ich wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie. Jednak czy syndrom widzenia komputerowego również jest kwalifikowany jako choroba?

Czy syndrom widzenia komputerowego jest chorobą?

CVS nie należy do chorób. Traktuje się go jako zespół objawów, na które wpływ ma długotrwałe zmęczenie narządu wzroku. Raczej nie prowadzi do trwałych uszkodzeń, ale może znacząco obniżyć komfort codziennego funkcjonowania. 

Ile trwa CVS?

Jego objawy zazwyczaj utrzymują się przez kilka godzin i znikają samoistnie po zaprzestaniu korzystania z urządzeń cyfrowych. Jeśli jednak po dłuższym czasie dolegliwości nie ustąpią, warto udać się do okulisty lub optometrysty, aby sprawdzić, czy nie występuje u Ciebie zespół suchego oka lub wada refrakcji.

Czym grozi syndrom widzenia komputerowego?

To właśnie zespół suchego oka lub wada wzroku są możliwymi powikłaniami związanymi z nadmiernym korzystaniem z urządzeń cyfrowych i z syndromem widzenia komputerowego. Z badań wynika, że aż 75% osób spędzających codziennie czas przed ekranem cierpi na zespół suchego oka, zaś zbyt długotrwały wysiłek wzrokowy z bliska może przyczynić się do rozwoju i postępowania minusowej wady refrakcji.

Bibliografia:

1. M. Siwiak, W. Oronowicz, Charakterystyka Syndromu Widzenia Komputerowego (CVS), [W: Obszary zagrożeń zdrowia współczesnego człowieka] , 132-138 [d: 07.11.2024]
2. J. Czajkowski, Profilaktyka zdrowotna narządu wzroku, Wyd. Medyczne Górnicki 2020
3. https://podyplomie.pl/okulistyka/21834,syndrom-widzenia-komputerowego-czyli-wplyw-komputerow-na-narzad-wzroku
4. https://300gospodarka.pl/news/pokolenie-z-coraz-wiecej-czasu-spedza-przy-telefonie-jedna-aplikacja-dominuje