Wybór odpowiednich okularów to kluczowy krok w poprawie jakości widzenia. Zrozumienie różnic między okularami z soczewkami minusowymi a plusowymi jest niezwykle istotny, aby dobrać optymalne rozwiązanie dla swojego wzroku. Tylko wybór odpowiednich okularów dokonany we współpracy z profesjonalistą, pozwoli zapewnić najlepszą korekcję wzroku i komfort noszenia.
Okulary minus i plus - do jakich wad wzroku?
Krótkowzroczność (myopia)
Krótkowzroczność jest jedną z najczęściej występujących wad wzroku, charakteryzującą się trudnościami z widzeniem obiektów znajdujących się w dalekiej odległości. W myopii oko jest zbyt długie w stosunku do jego zdolności skupiającej lub moc układu optycznego jest za duża, co powoduje, że światło wpadające do oka ogniskuje się przed siatkówką, zamiast na niej. To przesunięcie skutkuje rozmyciem obrazu widzianego w dalekiej odległości.
Soczewki okularowe minusowe są zaprojektowane tak, aby rozpraszać światło, co przesuwa obraz do tyłu, na siatkówkę, umożliwiając wyraźne widzenie obiektów znajdujących się w oddali. Te wklęsłe szkła, określane również jako „minusy”, są standardowym rozwiązaniem dla osób z krótkowzrocznością. Moc soczewek minusowych jest mierzona w dioptriach (D) i jest wyrażona liczbą ujemną. Im większa liczba dioptrii, tym silniejsza jest soczewka, co oznacza większy stopień krótkowzroczności.
Dalekowzroczność (hypermetropia)
Dalekowzroczność to wada wzroku, w której osoby mają trudności z wyraźnym widzeniem obiektów znajdujących się blisko. W przeciwieństwie do myopii, w hypermetropii oko jest zbyt krótkie lub jego soczewka zbyt słabo skupia światło, co powoduje, że promienie świetlne ogniskują się za siatkówką. To przesunięcie ogniskowania sprawia, że obraz bliskich obiektów jest rozmyty.
Soczewki okularowe plusowe są używane do korekcji hypermetropii. Te wypukłe szkła skupiają światło, przesuwając obraz do przodu, na siatkówkę, co poprawia ostrość widzenia bliskich obiektów. Podobnie jak w przypadku soczewek minusowych, moc szkieł plusowych również jest mierzona w dioptriach, ale w tym przypadku wartości są dodatnie. Soczewki okularowe o większej liczbie oznaczają wyższą moc korekcji dalekowzroczności.
Prezbiopia (starczowzroczność)
Prezbiopia to wada wzroku, która pojawia się z wiekiem, zazwyczaj po 40. roku życia. Jest wynikiem naturalnego procesu starzenia się oka, w którym soczewka traci elastyczność, co utrudnia skupianie wzroku na bliskich obiektach. Prezbiopia różni się od innych wad refrakcji, takich jak krótkowzroczność i dalekowzroczność, ponieważ wynika ze zmniejszenia zdolności akomodacyjnej soczewki oka.
W przypadku prezbiopii stosuje się szkła okularowe korekcyjne o dodatniej mocy (plusy), które pomagają w widzeniu bliskim. Jeśli osoba z prezbiopią nie ma innych wad wzroku, korzysta z okularów plusowych do czytania. Natomiast jeśli pacjent ma również inne wady wzroku, na przykład krótkowzroczność lub dalekowzroczność, stosuje się okulary progresywne lub dwuogniskowe. W tym przypadku dodatkowa moc plusowa zapisywana jest jak addycja, czyli dodatek do bliży.
Soczewki okularowe minusowe i plusowe - różnice w budowie
Różnice w budowie między soczewkami okularowymi minusowymi a plusowymi mają bezpośredni wpływ na sposób, w jaki soczewki załamują światło.
- Załamywanie światła - szkła minusowe rozpraszają światło, co pomaga przesunąć punkt ogniskowania obrazu do przodu, na siatkówkę. Soczewki okularowe plusowe skupiają światło, przesuwając punkt ogniskowania obrazu do tyłu, na siatkówkę.
- Kształt - soczewki okularowe minusowe są wklęsłe, a szkła plusowe wypukłe.
- Grubość - szkła minusowe są cieńsze w środku i grubsze na brzegach, podczas gdy soczewki okularowe plusowe są grubsze w środku i cieńsze na brzegach.
Różnice te wpływają również na wygląd okularów. Okulary z soczewkami minusowymi mogą sprawiać wrażenie, że oczy są mniejsze, podczas gdy okulary z mocą plus mogą optycznie powiększać oczy.
Czas noszenia okularów plusowych i minusowych
Okulary plus i minus do chodzenia
W przypadku nadwzroczności oraz krótkowzroczności korekcja wzroku powinna być ciągła i systematyczna. Osoby z tymi wadami wzroku powinny nosić okulary przez cały dzień, nie tylko podczas czynności wymagających intensywnego skupiania wzroku, takich jak czytanie czy praca przy komputerze.
Stałe noszenie okularów pozwala na utrzymanie ostrości widzenia oraz komfortu wzrokowego, co jest kluczowe dla codziennego funkcjonowania i zapobiega nadmiernemu męczeniu oczu. Regularne noszenie okularów pomaga również w zapobieganiu dalszemu pogłębianiu się wady wzroku, ponieważ wspiera prawidłowe ogniskowanie obrazu na siatkówce.
Okulary plus do czytania
W przypadku prezbiopii stosuje się specjalne okulary plus do czytania. Okulary te są przeznaczone wyłącznie do patrzenia na bliską odległość, na przykład podczas czytania książek, pracy przy komputerze, pisania, czy wykonywania precyzyjnych czynności ręcznych.
Noszenie okularów do czytania nie jest zalecane podczas chodzenia, prowadzenia samochodu ani patrzenia na dalsze odległości. Wynika to z faktu, że okulary do czytania są skonstruowane tak, aby zapewnić wyraźne widzenie na bliską odległość, co powoduje, że obraz na dalszych odległościach staje się zniekształcony i niewyraźny. Używanie ich w niewłaściwych sytuacjach może prowadzić do dyskomfortu, zawrotów głowy oraz ryzyka wypadków.
Wybór odpowiednich okularów
Decyzja o wyborze szkieł minusowych lub plusowych powinna opierać się na profesjonalnej diagnozie przeprowadzonej przez optometrystę lub okulistę. Badanie wzroku pozwala precyzyjnie określić rodzaj wady, czy jest to krótkowzroczność (wymagająca okularów minus), czy dalekowzroczność lub prezbiopia (wymagające okularów plus).
Ważne jest, aby zrozumieć, że dolegliwości wzrokowe nie zawsze oznaczają konieczność noszenia okularów. Mogą one być wynikiem zmęczenia wzroku, nadmiernego korzystania z urządzeń elektronicznych czy niewłaściwego oświetlenia. Dlatego kluczowe jest regularne przeprowadzanie badania wzroku, aby zidentyfikować rzeczywiste potrzeby korekcyjne i uniknąć stosowania okularów bez odpowiednich wskazań medycznych.
Bibliografia: